Cha ruột

Cha Lưu Diệc Phi là Ông An Thiếu Khang (安少康). Sinh ra trong một gia đình chuyên ngành y học, bên cạnh việc tiếp nối truyền thống gia đình, ông cũng xây dựng một sự nghiệp riêng cho mình. Ông An Thiếu Khang giữ học hàm Giáo sư và là giảng viên chuyên ngành tiếng Pháp tại Đại học Vũ Hán.[5] Ông nghiên cứu chuyên sâu và có kiến thức uyên thâm về văn hoá cũng như ngôn ngữ Pháp. Cha của Lưu Diệc Phi là tác giả của nhiều bài báo hay về các đề tài nghiên cứu khoa học, đồng thời còn tham gia vào quá trình xuất bản một số cuốn sách nổi tiếng trong nước.[6]

Cụ thể, ông là dịch giả của cuốn tiểu thuyết văn học nổi tiếng thế giới “Nhà thờ Đức Bà Paris” do Nhà xuất bản Văn nghệ Trường Giang phát hành. Ngoài ra, ông An chính là cây bút đứng đằng sau hơn 20 bài báo về văn hóa, giáo dục, giảng dạy và y học của Pháp.[5] Với những cống hiến và đóng góp lớn lao trong lĩnh vực học thuật, ông đã giành được không chỉ một mà nhiều giải thưởng nhà nước danh giá như: Giải nhất Thành tựu giáo dục tỉnh Hồ Bắc,[7] Giải thưởng thành tựu nghiên cứu y học tỉnh Hồ Bắc,[8] Giải thưởng thành tựu giảng dạy và nghiên cứu tỉnh Hồ Bắc,...[9]

Bên cạnh thành tựu trong lĩnh vực học thuật, ông An Thiếu Khang còn giữ nhiều chức vụ quan trọng trong bộ máy cơ quan, tổ chức nhà nước. Năm 2006, chính quyền trung ương Trung Quốc triển khai dự án đào tạo một nhóm các nhà ngoại giao hoạt động thường trú tại nước ngoài, ông An Thiếu Khang thông thạo tiếng Pháp lại tài hoa xuất chúng nên đã được chính quyền tỉnh Hồ Bắc chọn làm người đại diện đề cử với Chính phủ.[5] Cha của Lưu Diệc Phi trở thành ứng viên được cử sang nước ngoài tu nghiệp. Từ đây, ông chính thức đảm nhiệm vai trò là một chính khách trong giới ngoại giao.[10] Ông từng là Bí thư cấp cao của Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại Paris (Pháp) và là Hiệu trưởng Học viện Khổng Tử tại Pháp.[11][12][9]

Sau khi về hưu, ông An tiếp tục theo đuổi đam mê học thuật của mình và được trường Đại học Vũ Hán mời về thỉnh giảng tại đây. Sau khi ly hôn với mẹ Lưu Diệc Phi, ông An tái hôn cùng với bà Tào Ngụy Bình (曹瑞萍), sinh được một cô con gái và đặt tên là An Giai Lâm (安佳琳).[13]

Mẹ ruột

Bà Lưu Hiểu Lợi (刘晓莉): Bà Hiểu Lợi sinh ngày 4 tháng 11 năm 1959 trong một gia đình cán bộ nhà nước công tác tại lĩnh vực quản lý xuất nhập khẩu ở thành phố Cáp Nhĩ Tân, tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc.[14] Bản thân bà Hiểu Lợi là Đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc và là nghệ sĩ múa cấp quốc gia,[15] từng tham gia giảng dạy múa ở nhiều nơi.[16][17][18]

Năm 1970, bà Hiểu Lợi theo học chuyên ngành múa tại Kịch viện Ca vũ Vũ Hán. Năm 1976, sau khi tốt nghiệp, nhờ năng lực chuyên môn xuất sắc, bà được giữ lại Kịch viện làm diễn viên múa và trở thành thành viên của Liên đoàn Văn học và Nghệ thuật Vũ Hán.[19][14]

Năm 1989, bà tổ chức thành công buổi biểu diễn múa solo riêng tại Vũ Hán.[9] Ngoài ra, mẹ Lưu Diệc Phi còn từng góp mặt trong nhiều vở múa nổi tiếng như: Xuân Giang Hoa Nguyệt Dạ, Trích Bồ Đào, Minh Phượng Chi Tử, Sở Vận, Tước Chi Linh,.... Nhờ đó, bà giành được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi cấp tỉnh, thành phố và cấp đoàn thể chuyên nghiệp.[20][21]

Trong sự nghiệp của bà, nổi bật nhất phải kể tới tác phẩm “Sở Vận” công diễn Năm 1993.[17] Năm 1993, để quảng bá văn hoá Trung Hoa, Kịch viện Ca vũ Vũ Hán đã tiến hành chỉnh sửa lại tác phẩm “Cửu Ca” đã từng rất nổi tiếng mười Năm trước đó.[22] Sau khi hoàn thành cải biên tác phẩm cũ, “Cửu Ca” được đổi tên thành “Sở Vận”. Cái tên “Sở Vận” lấy cảm hứng từ câu cổ ngữ “Cổ Sở Phong Vận” mang ý nghĩa về một tác phẩm hoài niệm, tái hiện lại bầu không khí đậm chất cổ xưa của nước Sở. Mẹ Lưu Diệc Phi đã xuất sắc vượt qua nhiều ứng viên và trở thành diễn viên chính của vở cải biên này. Màn biểu diễn sau đó thành công mỹ mãn trên sân khấu và nhận được sự tán thưởng lớn ở khắp mọi nơi.[23][16][9]

Danh tiếng của “Sở Vận” vang xa, Bộ Văn hoá đã mời bà Hiểu Lợi đến biểu diễn tại hai Phiên họp toàn thể hàng Năm là Đại hội Nhân dân Toàn quốc (NPC) và Ủy ban Quốc gia (CPPCC) của Hội nghị Tham vấn Chính trị Nhân dân Trung Quốc được tổ chức ở Bắc Kinh.[19] Chứng kiến màn biểu diễn điêu luyện của bà, các nhà lãnh đạo quốc gia, giới văn học và nghệ thuật cùng báo chí trong nước không tiếc dành những lời khen có cánh cho phần thể hiện của nữ diễn viên chính. Bài múa “Sở Vận” của bà Hiểu Lợi nhận được sự đánh giá cao từ giới chuyên môn và được ca ngợi như một kiệt tác nghệ thuật dân tộc của quốc gia.[24] Vở kịch múa này sau đó đã liên tiếp nhận được nhiều giải thưởng của chính phủ Trung Quốc như: Giải thưởng tác phẩm mới, Giải thưởng biên đạo múa và Giải thưởng biểu diễn tại Giải thưởng Văn Hoa lần thứ 4,[25] Giải 100 Buổi biểu diễn do Bộ Văn hóa tổ chức[24]... Ngoài ra, “Sở Vận” còn vinh dự được trao Giải thưởng Tác phẩm Hay nhất của Ban Tuyên giáo Trung ương.[9][26]

Bà từng được mời góp mặt với vai Tây Vương Mẫu trong bộ phim Hollywood “Vua Kung Fu” (2008) do Lưu Diệc Phi diễn chính.

Cha dượng

Sau khi Lưu Hiểu Lợi đưa Lưu Diệc Phi đến Mỹ bà kết hôn với một luật sư người Trung Quốc ở Mỹ, đây cũng chính là cha dượng của Lưu Diệc Phi.[27]

Nhà văn Trần Cửu (陈九) từng là hàng xóm lúc bé của Lưu Diệc Phi từng nhắc tới người này trong cuốn sách Chinese Celebrities in Manhattan như sau: "Nhà của Lưu Diệc Phi là một tòa kiến trúc hai tầng hoàn toàn bằng gạch trắng. Nhấn mạnh cụm từ ‘hoàn toàn bằng gạch trắng” là bởi đa số những bức tường bên ngoài các ngôi nhà ở Mỹ đều được dựng bằng vật liệu gỗ hoặc nhựa, vậy nên những ngôi nhà có tường lát toàn bộ gạch thế này cho thấy một gia đình có điều kiện cực kỳ khá giả. Tôi biết cha dượng của Lưu Diệc Phi, đó là một người đàn ông trung niên và là một luật sư người Trung Quốc rất đường hoàng chín chắn. Ông ấy vô cùng tốt bụng, thân thiện và rất chăm chỉ. Ông ấy đã sống nhiều Năm ở nước ngoài, tự tay xây dựng nên mọi thứ từ con số không, ông chắc chắn là người nổi bật nhất trong cộng đồng Hoa kiều tại New York này...”.[28]

Cha đỡ đầu

Ông Trần Kim Phi (陈金飞) sinh năm 1962 tại Bắc Kinh. Ông là Cử nhân Kinh tế tại Đại học Nhân dân (Trung Quốc). Sau khi tốt nghiệp, có một thời gian ông Trần làm việc tại cơ quan Nhà nước. Cụ thể, ông được phân công công tác tại Bộ Bưu chính Viễn thông. Tháng 8 năm 1987, ông Trần Kim Phi bắt đầu thử sức ở lĩnh vực kinh doanh. Ông lập nghiệp tại thị trấn Cao Bi Điếm Hương (高碑店乡), một vùng ngoại ô của thủ đô Bắc Kinh. Bước đầu khởi nghiệp, ông Trần đã đầu tư 600 Nhân dân tệ cùng bàn bè hùn vốn lập nên Xưởng Trang trí Đại Đồng (大通装饰厂). Tại nơi này, nhóm kinh doanh của ông Trần đã bắt đầu cho sản xuất hàng dệt may và xuất khẩu hàng hoá ra nước ngoài. Vạn sự khởi đầu nan, lợi nhuận thu được từ công việc kinh doanh đầu tiên của ông chỉ vẻn vẹn có 35 Nhân dân tệ tới từ việc in 7 số áo thi đấu cho Đội Bóng rổ Bắc Kinh. Rõ ràng số tiền này là quá ít ỏi so với số vốn ban đầu mà ông đã đầu tư.[29][30]

Dù vậy nhưng ông Trần vẫn không nản chí và tiếp tục cho vận hành Xưởng sản xuất. May mắn cuối cùng cũng tới, một thời gian sau đó, tại văn phòng làm việc với diện tích khiêm tốn của mình, ông Trần đã đàm phán thành công với một nữ khách hàng người nước ngoài và giành được hợp đồng sản xuất quần áo trẻ em trị giá hàng triệu Đô la. Sau này, ông Trần nhớ lại về giai đoạn khởi nghiệp khó khăn nhất của mình: “Đó là một mùa đông rất khắc nghiệt, trong văn phòng làm việc thậm chí còn chẳng có lấy một chiếc máy sưởi, người phụ nữ nước ngoài bị lạnh cóng đến mức phải ngồi xổm trên ghế để thương lượng với chúng tôi”. Hợp đồng quý giá này không những mang về cho Xưởng Trang trí Đại Đồng hơn 100.000 Đô la mà cũng đã cứu bản thân ông Trần khỏi sự bế tắc trong kinh doanh tại thời điểm đó.[30]

Tháng 08 năm 1988, ông Trần Kim Phi và các đối tác của mình đổi tên Xưởng Trang trí Đại Đồng thành Công ty TNHH In và Nhuộm Thông Sản Bắc Kinh (北京通产印染有限公司) với số vốn điều lệ đăng ký là 700.000 Nhân dân tệ. Ba năm sau đó, vào năm 1990, ông Trần tiếp tục tham gia vào một lĩnh vực mới là đầu tư bất động sản. Ban đầu ông tập trung vào các công trình ở Hải Nam (海南) và gặt hái được nhiều thành công nhờ sự bùng nổ của bất động sản tại khu vực này vào năm 1992. Về sau ông trở về Bắc Kinh và tiếp tục góp vốn trong các dự án khác bao gồm: phát triển bất động sản Bắc Kinh, sản xuất cung ứng vật liệu xây dựng chất lượng cao và tham gia cả trong lĩnh vực tài chính.[29]

Năm 1993, ông Trần Kim Phi đã trao tặng Xưởng Trang trí Đại Đồng (sau này đổi tên là Công ty TNHH In và Nhuộm Thông Sản) mà ông dành bao tâm huyết xây dựng cho một thị trấn nghèo ở huyện Hoài Nhu (怀柔), Bắc Kinh. Năm 1996, thông qua quá trình chuyển đổi cổ phần, Tập đoàn Đầu tư Thông Sản Bắc Kinh (北京通产投资集团) trở thành doanh nghiệp phi công hữu. Đây là một hình thức kinh tế hỗn hợp, trong đó nhiều thành phần kinh tế cùng tồn tại. Cuối năm 2000, tổng tài sản của Tập đoàn Đầu tư Thông Sản Bắc Kinh là 3,5 tỷ Nhân dân tệ với tài sản ròng là 1,8 tỷ Nhân dân tệ. trở thành một tập đoàn quốc tế lớn với sự tham gia của hơn 20 doanh nghiệp. Hoạt động kinh doanh của tập đoàn được mở rộng, xoay quanh các lĩnh vực: Tài chính; Đầu tư, phát triển bất động sản; Kinh doanh câu lạc bộ, dịch vụ ăn uống và nhiều lĩnh vực thương mại quốc tế khác.

Thành công trong kinh doanh giúp ông Trần Kim Phi từng đứng thứ 23 trong danh sách những người giàu nhất Trung Quốc. Ông Trần hiện là Tổng giám đốc điều hành của Tập đoàn Đầu tư Thông Sản Bắc Kinh (北京通产投资集团) và Công ty TNHH Đầu tư Truyền thông Giải trí Hồng Tinh (红星坞娱乐传媒投资有限公司). Nói rõ hơn một chút về Truyền thông Giải trí Hồng Tinh, công ty này được thành lập từ ngày 8 tháng 12 năm 1995, mẹ của Lưu Diệc Phi là bà Lưu Hiểu Lợi cũng có tham gia đầu tư vào đó. Tính tới thời điểm hiện tại, đây cũng chính là công ty quản lý trong nước của Lưu Diệc Phi.

Về duyên phận giữa ông Trần Kim Phi và Lưu Diệc Phi, bắt đầu từ mối quan hệ thân thiết rất nhiều năm của ông với gia đình bên ngoại của Lưu Diệc Phi. Năm xưa, trong thời gian ông Trần gặp khó khăn, khi kinh tế còn chưa vững và việc làm ăn của ông lại không mấy suôn sẻ thì nhà ngoại của Lưu Diệc Phi đã giúp đỡ con trai ông Trần, hỗ trợ phần nào để con ông có thể thuận lợi đi du học ở nước ngoài. Sau này, khi có có điều kiện và trở thành một doanh nhân thành đạt, ông Trần đã giúp đỡ cháu gái của nhà họ Lưu là Lưu Diệc Phi.

Năm 2008, ông Trần Kim Phi đã tiếp nhận phỏng vấn của giới truyền thông là CCTV và chính thức giải thích rõ ràng về mối quan hệ của ông với Lưu Diệc Phi. Nội dung của cuộc phỏng vấn được ghi lại như sau - Cha mẹ của Lưu Diệc Phi giáo dục con cái rất nghiêm khắc ngay từ khi Lưu Diệc Phi còn nhỏ, ở cả những điều rất nhỏ nhặt như tư thế ngồi: "Tay phải để ngay ngắn và lưng thì phải thẳng". Ông Trần Kim Phi là một người bạn lâu năm của gia đình Lưu Diệc Phi. Hồi tưởng lại lần đầu tiên gặp cô bé Lưu Tây Mỹ Tử đã là chuyện của 15 năm trước đây: "Lúc đó tôi đã nghĩ, tại sao đứa trẻ này lại ngoan ngoãn đến vậy? Vì thế mới buột miệng nói rằng: Nếu bác cũng có một đứa con gái như cháu thì thật là tốt quá.” Khi nghe ông Trần nói thế, bé Lưu Tây Mỹ Tử mới 5 tuổi khi ấy vốn rất ít cùng người khác nói chuyện, ấy vậy mà lại bất ngờ nhảy xuống từ băng ghế, đi tới chỗ Trần Kim Phi kêu một tiếng "Cha ơi". Duyên phận của cha con hai người bắt đầu từ đó. "Theo như xưng hô phương Tây, tôi chính là cha đỡ đầu của con bé. Theo như xưng hô của người Trung Quốc, tôi là cha nuôi của con bé.” Sau này, khi Lưu Diệc Phi từ Mỹ quay trở lại Trung Quốc và gia nhập giới giải trí, cô vẫn giữ cách xưng hô từ bé và gọi ông Trần Kim Phi là “cha”, cũng vì thế mà có nhiều người hiểu lầm ông Trần Kim Phi là cha dượng của Lưu Diệc Phi, nhưng điều này là không đúng.[31][30]

Có nhiều giả thuyết khác nhau về việc tại sao Lưu Diệc Phi lại muốn trở thành diễn viên, trong đó lời đồn cô theo đuổi diễn xuất là để hiện thực hóa ước mơ của mẹ mình được nhắc tới khá nhiều, nhưng sự thật đây chính là ước mơ của bản thân Lưu Diệc Phi. Ông Trần Kim Phi gặp lại Lưu Diệc Phi tại New York là lúc cô bé đã 13 tuổi, cô bé Lưu Diệc Phi lúc đó vô cùng hâm mộ Audrey Hepburn - Nữ diễn viên người Anh được coi là biểu tượng của Điện ảnh và Thời trang thế giới. Tây Tây khi đấy luôn khẳng định với mọi người mơ ước của mình: "Con muốn làm một diễn viên điện ảnh".[29]

Mặc dù ông Trần Kim Phi và mẹ của Lưu Diệc Phi cảm thấy cô bé có tiềm năng, nhưng phản ứng đầu tiên của họ lại là phản đối: "Mẹ của con bé không mong muốn con bé đi theo con đường này, cảm thấy giới giải trí rất phức tạp, cô ấy phản đối còn quyết liệt hơn cả tôi nữa. Thật ra tôi cũng phản đối, nhưng nếu con bé quyết tâm, thì tôi muốn ủng hộ con bé. Mẹ con bé và tôi đã từng tranh cãi với nhau một lần, cô ấy nói anh đừng đồng ý, con bé còn quá nhỏ nên không có năng lực phán đoán. Hãy để con bé tiếp tục ở Mỹ học hành rồi tự mình lựa chọn nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp đại học. Nhưng tôi lại suy nghĩ ở một góc độ khác, nếu con bé thực sự muốn trở thành diễn viên, tốt nghiệp đại học xong mới vào nghề này thì muộn quá, nếu muốn trở thành ngôi sao thì phải dấn thân học hỏi càng sớm càng tốt". Chia sẻ của ông Trần Kim Phi cho thấy ông hoàn toàn thấy được quyết tâm của cô bé 13 tuổi lúc đó, "Con bé chẳng thiếu thốn thứ gì cả, con bé chỉ muốn được diễn xuất mà thôi".[29]

Khoảng thời gian sau đó, ông Trần Kim Phi bắt đầu tìm hiểu về thông tin tuyển sinh của các trường học tại Trung Quốc, theo ông thì, "Không thể vừa trở về thì liền đi diễn ngay được, như vậy sẽ không học được bất kỳ kiến thức và kỹ năng nào, việc đó chẳng khác nào đặt dấu chấm hết cho sự nghiệp phải không? Tố chất không có, tích lũy cũng không nốt, thế nên muốn làm gì thì làm, trước tiên nhất định là phải học hành". Ông Trần thậm chí còn liên hệ với một trường THPT Quốc tế ở Bắc Kinh, ông dự định nếu như Lưu Diệc Phi không thể thi đậu Đại học trong nước, thì có thể học bổ sung thêm một năm nữa, rồi sau đó lại tiếp tục thi Đại học. Để con gái nuôi dễ dàng được khán giả Trung Quốc đón nhận hơn, ông Trần Kim Phi đã giúp Tây Tây đặt một nghệ danh gần gũi hơn trước khi quay trở lại Trung Quốc, từ đây cái tên Lưu Diệc Phi (刘亦菲) chính thức xuất hiện (Chữ “Phi” mang ý nghĩa một bông hoa vừa có sắc vừa có hương).[31][29][29]

Bằng quyết tâm của mình cùng với sự ủng hộ của cha nuôi là ông Trần Kim Phi, cô bé Tây Tây đã thuyết phục được mẹ. Lưu Diệc Phi trở về Trung Quốc dự thi Đại học lúc 15 tuổi với tư cách là du học sinh người Mỹ gốc Hoa, cô không cần thi tiếng Trung, chỉ thi tiếng Anh và trình diễn. Nhờ có khoảng thời gian sinh sống và trau dồi ở nước ngoài cùng kỹ năng cơ bản về vũ đạo và thanh nhạc được rèn luyện từ nhỏ, Lưu Diệc Phi đã trúng tuyển vào Học viện Điện ảnh Bắc Kinh và trở thành sinh viên trẻ nhất trong lịch sử của trường.[31]